พระคัมภีร์ธาตุวิวรณ์ & พระคัมภีร์ธาตุบรรจบ กล่าวถึงหมอชีวกะโกมาระภัจแต่งคัมภีร์จะละนะสังคะหะปกรณ์ แลอุจาระธาตุ บันทึกตำรับยาไว้หลายลักษณะโรค สำหรับลักษณะลมอุดทวารรัดไม่ให้เดิน จุกปวดเสียด บริโภคอาหารไม่ได้ อาเจียน แลครอบมูลถึงริดสีดวง โบราณเรียกอุจจาระธาตุลามกอติสารวัค
ประกอบด้วย ดอกบุนนาก1 เกสรบัวหลวง1 เทียนดำ1 สิ่งละ2ส่วน … เบญจกูล1 กระทือ1 ไพล1 ข่า1 กระชาย1 หอม1 กะเทียม1 ขมิ้นอ้อย1 ผลมะตูมอ่อน1 สิ่งละ4ส่วน … ยาดำ5ส่วน … สมอเทศ1 สมอพิเภก1 สิ่งละ8ส่วน … สมอไทย24ส่วน … เปลือกต้นไข่เน่า1 รากเล็บมือนาง1 รากอ้ายเหนียว1 กะพังโหม1 สิ่งละกำมือ … ชุมเห็ดเทศทั้ง5 กะเพราทั้ง5 ฝักราชฤกษ์10ฝัก ขยำเอาน้ำเป็นกระสาย … ต้มให้กินแก้โรค

ยาฟื้นฟูไส้น้อยพิการและยาฟื้นฟูไส้ใหญ่พิการ
พระคัมภีร์โรคนิทาน ว่าด้วยปัจจัยสัมพันธ์โรค ลงรายละเอียดธาตุขันธ์/ฤดูกาลฯลฯ สำหรับบทนี้คัดมาเฉพาะธาตุดินว่าด้วยไส้น้อย / ไส้ใหญ่ กล่าวถึงหมอชีวกะโกมาระภัจมีวาระพระบาลีในคัมภีร์พระบรมอรรถธรรม ว่าด้วยเตโชธาตุชื่อสันตัปปัคคีพิการ อาการคือ เย็นในอก กินอาหารพลันอิ่ม จุกเสียดขัดอก อาหารแหลก อยากบ่อย เกิดลม6จำพวก จำพวกหนึ่งชื่ออุตะรันตะ พัดจากสะดือถึงลำคอ … จำพวกหนึ่งชื่อปัตตะรันตะ ขัดอกถึงลำคอ … จำพวกหนึ่งชื่ออัสวาตะ ให้ขัดจมูก … จำพวกหนึ่งชื่อปรามาศ ให้หายใจขัดอก … จำพวกหนึ่งชื่ออนุวาตะ ให้หายใจขาดไป … จำพวกหนึ่งชื่อมหาสดม คือลมจับนิ่งไป ลม6จำพวกทำให้ธาตุเตโชพิการ
ยาฟื้นฟูไส้น้อยพิการ
อาการคือ วิงเวียนหน้าตา หาว เรอ เจ็บหลัง เจ็บสะเอว เสมหะขึ้นคอ ร้อนคอ ร้อนท้องน้อย เป็นลมโฮก ให้ตกโลหิตตกหนอง มียาต้ม 4ขนาน ในที่นี้ขอนำเสนอ 1ขนาน : ดีปลี1 เปล้าน้อย1 สะค้าน1 รากจิงจ้อหลวง1 พลูป่า1 ขิงแครง1 เกลือสินเธาว์1ทำเป็นจุนกับพืชทั้ง7นี้ ละลายน้ำจิบหายแล
ยาฟื้นฟูไส้ใหญ่พิการ
อาการคือ ปวดท้อง ขัดอก ลมกรรมัชวาตพัดเสมหะเป็นดานกลับเข้าไปในท้องในทรวงอก แล้วตัดอาหารว่าไส้ตีบ มียาแก้ 3ขนาน คือ พริก7 ขิง7 กระเทียม7 หอม7 บดละลายน้ำจิบ ถ้าไม่หายให้ตามด้วยขนานที่2 ว่านไข่เน่า1 สหัศคุณเทศ1 เปล้าน้อย1 พริก1 ขิง1 หอม1 ทำเป็นจุนละลายน้ำร้อนจิบ ถ้ายังไม่หายตามด้วยขนานที่3 แก่นมะหาด1 พริก1 ขิง1 หอม1 กระเทียม1 สิ่งละ7ต้มจิบหายแล

ภูมิปัญญาศรีวิชัย ไนโตรกลีเซอรีน(Nitroglycerin) = ไส้ในของเมล็ดบัว น้ำหนัก 1 บาท + เกสรทั้ง5 ของมะลิ&พิกุล&บุนนาค&สารภี&บัวหลวง น้ำหนัก 1 บาท + กฤษณา น้ำหนัก 1 บาท + โกฐเชียง น้ำหนัก 1 บาท ต้มดื่มวันะ 3 ครั้งๆ ละ 1 ถ้วยชา ก่อนอาหาร เช้า – เย็น และก่อนนอน
***ขนานยาช่วยขยายหลอดโลหิตชั่วคราว ต้องแก้ที่เหตุตีบ และรับการดูแล/รักษา
โรคหลอดเลือดหัวใจตีบ (Angina pectoris) ซึ่งเกิดจากการที่หลอดเลือดหัวใจตีบแคบลง ทำให้เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจไม่เพียงพอ ส่งผลให้เกิดอาการเจ็บหน้าอก แน่น หรือหายใจลำบาก โดยไนโตรกลีเซอรีนมีบทบาทสำคัญในการบรรเทาอาการดังกล่าวดังนี้:

1. ขยายหลอดเลือด (Vasodilation)
ไนโตรกลีเซอรีนทำให้หลอดเลือดขยายตัว โดยเฉพาะหลอดเลือดดำและหลอดเลือดแดงเล็ก ๆ ซึ่งช่วยลดแรงดันในระบบหลอดเลือด (Preload และ Afterload) ทำให้หัวใจทำงานน้อยลงและลดความต้องการออกซิเจนของกล้ามเนื้อหัวใจ

2. เพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดหัวใจ
ไนโตรกลีเซอรีนช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดหัวใจ โดยเฉพาะบริเวณที่มีการตีบตัน ช่วยให้เลือดนำออกซิเจนไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจได้ดีขึ้น

3. ลดอาการเจ็บหน้าอก
การลดความดันและเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดหัวใจจะช่วยลดอาการเจ็บหน้าอกและอาการไม่สบายตัวที่เกี่ยวข้องกับโรคหลอดเลือดหัวใจตีบ

โรคตับจากไวรัสตับ 3 ประเภท ได้แก่ A B C และภาวะตับเสื่อมสภาพจากเบียร์/สุรา
1.ไวรัสตับA ติดต่อจากอุจจาระคนที่เป็นโรค
2.ไวรัสตับB ติดต่อโดยเลือด น้ำเชื้อชาย น้ำช่องคลอดหญิง น้ำลาย
3.ไวรัสตับC เริ่มจากขี้ยาที่ใช้เข็มร่วมกัน ผู้ที่รับเลือดที่มีเชื้อ
4.ดื่มเบียร์/สุรา : โดยทั่วไปอัลกอฮอล์ละลายน้ำอย่างกลมกลืน ไหลเวียนตามร่างกายไปกับน้ำ เปลี่ยนรูปที่ตับ ก่อโรคที่ตับ และด้วยคุณสมบัติอัลกอฮอล์เกาะติดไขมันจึงเดินทางไปเซลล์ประสาทและเซลล์สมอง สารทำลายระบบชื่อGAMA แต่ที่น่ากลัวที่สุดคืออัลกอฮอล์เกาะติดไขมันแทรกในกล้ามเนื้อหัวใจ ภาษาทางการแพทย์เรียกFatty Infiltration ทำให้หัวใจเสียความยืดหยุ่น ไมโตคอนเดรียหมดสภาพทำให้กำลังหัวใจอ่อน เลือดเข้าออกน้อย หัวใจโตทำงานไม่มีประสิทธิภาพ นอกท่อหัวใจมีไฟบรัสกดรัดหัวใจให้ตีบลงเรียกภาวะ Perivascular Fibrosis จนเกิดภาวะหัวใจขาดเลือด(Myocordia Infraction) อาการร่วมคืออัลกอฮอล์รบกวนการขับออกน้ำย่อยตับอ่อน ท่อตับอ่อนตันอักเสบ อาการทัองมาน ความดันตับสูง
.
สำหรับย้อนกาลศรีวิชัยนิยมตำรับกะลัมภัก/แกแลเป็นตัวยาหลัก มีพฤกษาตัวยาประกอบตามกลุ่มลักษณะอาการโรคตับ 5 ตำรับพิจารณา ซึ่งมีรายละเอียดมาก ครูขอแสดงแต่ชื่อพฤกษาที่แสดงคุณสมบัติหลัก
1.รากมะดูก เปลือกมูกมัน เปลือกสมุลแว้ง จุกโรหินี ฯลฯ
2.แก่นพรหม หัวใจพระยาไม้ราบ แก่นแสม ขมิ้นเครือ ฯลฯ
3.ไคร้เครือ กระดองปุป่า ชะมด ฯลฯ
4.5รากไม้ ฯลฯ
5.เปล้าน้อย สค้าน พลูป่า จิงจ้อหลวง ช้าพลู ขิงเครง เกลือสินเธาว์ ฯลฯ
.
ปัจจุบันสามารถสืบค้นองค์ประกอบตัวยาพฤกษาต่างๆได้ค่อนข้างสะดวก จึงทำให้ง่ายต่อการจัดตำรับยาศรีวิชัยฟื้นฟู/รักษาทางเลือก หรือควบคู่แผนการรักษาสมัยใหม่