เครื่องถม หรือเรียกอีกชื่อตามแหล่งกำเนิดว่า “ถมนคร” เป็นเครื่องใช้ที่ทำจากวัสดุเงินหรือทอง แกะลวดลายให้ตัดกับสีพื้นซึ่งเป็นน้ำยาสีดำ การทำเครื่องถมมีมานานตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา แต่ไม่แน่ชัดว่าภูมิปัญญาดังกล่าวมีที่มาอย่างไร บ้างก็เชื่อว่ามาจากโปรตุเกส บ้างก็ว่ามาจากช่างชาวนครศรีธรรมราชที่คิดค้นและพัฒนาขึ้นเองจนกลายเป็นเอกลักษณ์ท้องถิ่น ต่อมาในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้นเครื่องถมได้กลายมาเป็นงานหัตถกรรมชั้นสูงที่นิยมใช้กันในราชสำนัก ทั้งใช้เป็นเครื่องราชูปโภค และเครื่องราชบรรณาการ
